3.5 Þróun og staða í gagnafjarskiptum

Í fyrrnefndri skýrslu, "Stafrænt Ísland", kemur fram að ekki er gert ráð fyrir að fjölgun netnotenda verði eins mikil á næstu árum og til þessa, en talið er að þörf hvers og eins fyrir bandbreidd muni vaxa. Aðstandendur skýrslunnar telja að fullnægjandi flutningsgeta (þ.m.t. kostnaður við flutningsgetuna) fjarskiptakerfisins sé forsenda þess að hægt sé að halda uppi samkeppnishæfu atvinnulífi, menntun og menningu á landsbyggðinni.

Í skýrslunni er komist að þeirri niðurstöðu að gera megi ráð fyrir að bandbreiddarþörf og notkun muni tvöfaldast á ári, næstu tvö til þrjú árin hér á landi. Sama eigi við um tenginguna við umheiminn en reynist þær spár of lágar megi búast við að innan fárra ára anni Cantat-3 sæstrengurinn ekki lengur þörfum Íslendinga fyrir bandbreidd til útlanda. Cantat-3 byggir á eldri tækni og er fyrirséð að hann mun ekki duga lengi miðað við spár um aukningu bandbreiddar, auk þess sem rekstrarkostnaður hans stenst ekki samanburð við nýjustu sæstrengi. Aðeins ein varaleið er til staðar, um gervihnött, sem stundum getur tekið tíma að koma á og er að auki mun tafsamari en samband um sæstreng. "Vinna þarf að því að um ókomna framtíð verði a.m.k. þrjár óháðar leiðir til útlanda, vegna öryggis, þar af ein um gervihnött," segir í skýrslunni.

Sett er fram sú spá í skýrslunni, að meirihluti heimila verði komin með ISDN-tengingar við Netið innan fárra ára en sú stefna hefur verið sett fram í fjarskiptalögum að öll lögheimili á landinu hafi aðgang að 128 kb/s ISDN-tengingu, eða ígildi hennar, innan næstu þriggja ára.

Ljósleiðaranet Landssímans teygir sig um allt land og tengist flestum helstu þéttbýlisstöðum landsins og mörgum smærri stöðum.* Bandbreidd ljósleiðarans er hægt að auka nær "ótakmarkað" ef þörf krefur með því að skipta um búnað við hann. Eins og er býður ljósleiðari upp á 2,5 Gb/s bandbreidd. Á höfuðborgarsvæðinu býður Íslandssími aðgang að ljósleiðaraneti sem síðar kann að verða útvíkkað. Aðrir valkostir, eins og örbylgjunet, eru einnig í boði á sama svæði. Því miður er nokkuð víst að landsbyggðin mun ekki hafa jafn greiðan aðgang að bandbreidd og þeir sem búa á höfuðborgarsvæðinu. Sérstaklega á þetta við um staði sem liggja langt (5 km eða meira) frá símstöðvum eða þar sem línufjöldi er ekki í samræmi við eftirspurn.

Ekki leikur vafi á að bylting hefur átt sér stað í gagnafjarskiptum og eftirspurn hefur vaxið hratt. Eðli fjarskiptanna hefur breyst mikið á undanförnum fáum árum, umfang gagnafjarskipta er orðið meira en talfjarskipta. Nýjum fjarskiptafyrirtækjum fjölgar og viðskiptaumhverfið breytist hratt. Fyrir ekki mjög löngu síðan voru aðallega tvær leiðir til gagnaflutnings, með mótaldstengingum á almennum símalínum eða með leigulínum. ISDN-þjónustan kom svo til sögunnar og buðust þá tengingar á almennum símalínum sem fóru upp í 128 kb/s . Eins og fyrr hefur verið getið, hefur Landssíminn opnað nýja þjónustu sem byggist á ADSL tækni og gerir kleift að hafa fjarskipti á símalínum á margföldum þeim hraða sem hingað til hefur þekkst. Á síðasta ári komu líka á markað gagnaflutningsleiðirnar ATM-netið, Frame Relay og loftnet Skýrr, ásamt örbylgjuneti Gagnaveitunnar. Ef spáin gengur eftir verður meðalhraði tenginga um 1 Mb/s árið 2006.

Þrátt fyrir gríðarlega þróun í gagnafjarskiptum á Íslandi, þá hefur þróunin mest verið bundin við höfuðborgarsvæðið og á næstu árum mun landsbyggðin hvorki vera tæknilega né kostnaðarlega samkeppnishæf við fyrirtæki á höfuðborgarsvæðinu í fjar- og gagnavinnslu. Ef tæknileg geta hindrar það ekki mun kostnaðurinn sennilega gera það.

Atvinnuþróunarfélag Eyjafjarðar - Strandgötu 29 - 600 Akureyri
Sími 4612740 - Fax 4612729 - Netfang: - Veffang: afe.is